Gratius Falifkus.

Gratius falistus.

Ein römischer Dichter, dessen unter allen alten Schrift: hellern bloß Ovid in den lebten Vriefe des vierten Vuchs der während seiner Verbannung geschri«benen postischen Episteln gedenkt, wenn man nicht eine Stelle beim Piani: lius (L. II. v. 43. ff.) auf ihn deuten will. Sein Gedicht von der Jagd, Cynegetikon, ist mehr erzählend als didak: tisch, und wurde erst im rechszehnten Jahrhundert von demu berühmten Sannazaro in Frankreich wieder aufgefunden, und beim 2lldus ju Venedig durch einen Schlesier, Georg. Logus fuerft herausgegeben. Den nåmlichen Gegenstand bearbeitete in der Folge iemesian; aber mit weniger Stors rektheit und Eleganz, obgleich der griechische Dichter, Ops pian, beide übertraf. Gratius hat besonders den Fehler, daß er sich bei der eingewebten Fabelgeschichte zu lange vera weilt. Hier ist der Anfang reines Gedichts:

CYNEGETICON, v. I — 126.

Dona cano Divâm, laetas venantibus artes,
Auspicio, Diana, tuo. Prius omnis in armis
Spes fuit, et nuda silvas virtute movebant
Inconsulti homines; vitaque erat error in omni.
Poft alia propiore via, meliusque profecti,
Te fociam, Ratio, rebus fumfere gerendis.
Hinc omne auxilium vitae, rectusque reluxit
Ordo; et contiguas didicere ex artibus artes
Proferre, Hinc demens cecidit violentia retro.
Sed primum auspicium Deus artibus, altaque cir-

cum

Firmamenta dedit. Tum partes quisque fecutus
Exegere fuas, tetigitque industria finem.
Tu trepidam bello vitam, Diana, ferino,
Qua primum quaerebat opem, dignata repertis
Protegere auxiliis, urbemque hac folvere noxa.
Alcivere tuo comites fub nomine Divae,

2

Naiades, et Latii cultor qui Faunus amoeni;
Mạenaliusque puer, domitrixque Idaca leonum
Mater, et inculto Sylvanus termite gaudens.
His ego praefidibus noftram defendere fortem
Contra mille feras, et non fine carmine, nisus,
Carmine et arma dabo venanti, et perfequar ar-

tem
Armorum; callesque, plagarumque ordiar aftus.

Prima iubent tenui nafcentem iungere filo
Limbum, et quadruplices tormento adstringere lim.

bas.
Illa operum patiens, illa ufus linea longi.
Tunc ipfum medio cassem qui nafcitur ore,
Per fenós circum usque sinus laqueabis, ut omnem
Concipiat tergo, fi quisquam est plurimus ho.

stem.
Et bis vicenos spatium praetendere pafsus
Rete velim, plenisque decem confurgere nodis.
Ingrati maiora finus impendia fument.
Optima Cinyphiae, ne quid contere, paludes
Lina dabunt; bonus Aeoliae de valle Sibyllae
Foetus, et aprico Tuscorum stupca campo
Mellis, contiguum lorbens, de fumine rorem.
Qua cultor Latii per opaca filentia Thybris
Labitur, inque finus magno venit ore marinos
At contra noftris imbellia lina Falifcis
Hispanaeque alio fpectantur Saetabis usu.
Vix operata suo lacra ad Bubaftia lina
Velatur lonipes aeftivi turba Canopi.
Ipfe in materia damnofus candor inerti
Oftendit longe fraudem, atque exterruit hoftes.
At pauper rigui custos Alabandicus horti
Cannabias nutrit filuas, quam commoda noftro
Armamenta operi : grauis est tutela fed. illis,
Tu licet Haemonios includas fentibus ursos.
Tantum ne fubeat vitiorum pessimus humor,
Ante cave: non eft humentibus ufus in carmis;

Faliskus.

Nulla fides. Ergo, seu pressa flumina valle

Gratius Inter opus, craffaeque malum fecere paludos Sive improvisus coelo perfuderit imber: Illa vel ad flatus Helices oppande serenae. Vel caligineo laxanda reponito fumo. Idcirco et primas linorum tangere inefiles Ante vetant, quam maturis adcenderit annum Ignibus, et claro Pleias se prompserit ortu. Imbiberit, tanto defpondet longius usu, Magnum opus, et tangi, nifi cura vincitur impar. Nonne vides, veterum quos prodit fabula rerum,, Semideos ? Ili aggeribus tentare superbis Tre freta ; et matres ausi tractare deorum, Quam magna mercede meo sine munere filvas Impulerint. Flet adhuc et porro Aebit Adonim Vičta Venus, ceciditque fuis Ancaeus in armis Ut praedexter erat geminisque securibus ingens Ipse deus, cultorque feri Tyrinthius orbis Quem mare, quem tellus, quem praeceps ianua Dia

tis,
Omnia tentantem, qua laus erat obuia, palli

,
Hinc decus et famae primum patravit honorem.
Exige, fi qua meis reipondet ab artibus ergo
Gratia, quae vires fallat collata ferinas.
Sunt, quibus immundo decerptae vulture plus !

mae

Instrumentum operis fuit, et non parva facultas.
Tantum inter nivei iungantur vellera cygni:
Et fatis armorum est. Haec clara luce coruicant
Terribiles species: ab vulture dirus avaro
Turbat odor filvas, meliusque alterna vaiet res.
Sed quam clara tuis et pinguis pluma sub armis
Tum mollis tactu, et non sit creberrima nexu,
Ne reprensa fuis properantein linea pinnis
Implicet, atque ipso mendofa coarguat 'usu.
Hic magis in cervos valuit metus. Aft ubi len-

tae
Interdum Libyco fucantur Sandyce pinnaey
Linesque exstructis lucent anconibus arma,
Rarum, fi qua metus eladat bellua, falsos.

2

1

Gratius.

Nam fuit et laqueis aliquis curracibus usus :
Saliskus. , Cervino iussere magis contexere nervo,

Fraus reget insidias, habitu mentita ferino.
Quid, qui tentatus iligno robore clausit
Venator pedicas? quum diffimulantibus armis
Saepe habet imprudens alieni lucra laboris.
O felix, tantis quem primum industria rebus
Prodidit auctorem! Deus ille an proxima Divos
Mens fuit, in caecas aciem quae magna tene.

bras
Egit, et ignarum perfudit lumine vulgus ?
Dic age Pierio (fas est) Diana, ministro.
Arcadium stat fama tenem, quem Menalus altor
Et Lacedaemoniae primum vidiftis Amyclae
Per non adsuetas metantem retia valles,
- Dercylon. haud illo quisquam se iustior egit,
Aut fuit in terris Jivûm oblervantior alter.
Ergo illum primis nemorum Deo finxit in an-

nis,
Auctoremque operi dignata inscribere magno,
Juilit adire fuas, et pandere gentibus artes.

Ille etiam valido primus venabula dente
Induit: et proni moderatus vulneris iram
Omne moris excepit onus. Tum stricta verutis
Dentibus et geminas subiere hastilia furcas.
Et quidem totos clauserunt enfibus orbes,
Ne ceffaret iners in vulnere massa ferino
Blandimenta vagae fugies novitatis; ibidem
Exiguo nimiove nocent; sed lubricus errat
Mos, et ab expertis festinant usibus omnes.
Quid, Macetûm immensos libeat fi dicere con-

tos,
Quam longa exigui spicant haftilia dentes?
Aut contra ut tenero deftri&tas cortice virgas
Praegravat ingenti pernix lucania cultro !
Omnia tela modi melius finxere falubris.
Quo circa et iaculis habilein perpendimus usum:
Neu leve vulnus eat, neu sit brevis impetus illi.
Ipfa arcu l.yciaque suas Diana pharetra

Ar

Gratius falistus.

t

Armavit comites; ne tela relinquite Divae,
Magnum opus et volucres quondam fecere fagittae.
Disče agedum et validis delectum haftilibus omnem.
Plurima Threicii nutritur vallibus Hebri
Cornus, et umbrosae Veneris per litora myrtus
Taxique, pinusque, Altinatesque genistae,
Et magis incomptus operae Lutoser agrestis
Termes, ab Eois defcendet virga Sabateis
Mater odorati multum pulcherrima turis
Illa suos usus intractatumque decorem
(Sic nemorum iussere Deae) natalibus haurit
Arbitriis. At enim multo funt ficta labore
Cetera, quae filvis errant hastilia noftris.
Numquam fponte fua procerus ad aëra termes
Exiit, inque ipsa curvantur ftirpe genistae
Ergo age, luxuriam primo foetusque nocentes
Detrahe: frondosas gravat indulgentia silvas.
Post ubi proceris generosa stirpibus arbor
Se dederit, teretesque ferent ad fidera virgae,
Stringe notas circum, et geminantes exige versus.
His, fi quis vitium nociturus fufficit humor,
Ulceribus fuet, et venas durabit inertes.
In quinos fublata pedes hastilia plena
Caede manu, dum pomiferis advertitúr annus
Frondibus, et tepidos autumnus continet imbres.
Sed cur exiguis tantos in partibus orbes
Luftramus? Prima illa canam, non ulla per artes
Cura prior, five indomitos vehementior hoftes
Nudo Marte premas, feu bellum ex arte ministres.
Mille canum patriae, ductique ab origine mores
Cuique sua. Magna indocilis dat proelia Medus,
Magnaque diversos extollit gloria Celtas.
Arma negant contra, Martemque odere Geloni,
Sed natura fagax: Perses in utroque paratus.
Sunt qui Seras alant, genus intractabilis irae.
At contra faciles, magnique Lycaones armis.
Sed non Hyrcanae satis est vehementia genti
Tanta: suis petiere ultro fera semina filvis.
Dat Venus adcellus, et blando foedere iungit.
Tunc et mansuetis tuto ferus errat adulter