Nunc caput obiectare fretis, nunc currere in un. das,
Et ftudio incaffum videas geftire lavandi. Tum cornix plena pluviam vocat improba voce; Et fola in ficca fecum fpatiatur arena.
Nec nocturna quidem carpentes penfa puellae Nefcivere hiemem: tefta quum ardente viderent Scintillare oleum, et putres concrefcere fungos. Nec minus ex imbri Soles, et aperta ferena Profpicere, et certis poteris cognofcere fignis. Nam neque tum ftellis acies obtufa videtur, Nec fratris radiis obnoxia furgere Luna: Tenuia nec lanae per coelum vellera ferri. Non tepidum ad Solem pennas in litore pandunt Dilectae Thetidi Halcyones: non ore folutos Immundi meminere fues iactare maniplos.
At nebulae magis ima petunt, campoque recum- bunt
Solis et occafum fervans de culmine fummo Nequicquam feros exercet noctua cantus. Apparet liquido fublimis in aëre Nifus Et pro purpureo poenas dat Scylla capillo. Quacumque illa levem fugiens fecat aethera pen- nis,
Ecce inimicus atrox, magno ftridore, per auras Infequitur Nifus: qua fe fert Nifus ad auras Illa levem fugiens raptim fecat aethera pennis. Tum liquidas corvi preffo ter gutture voces Aut quater ingeminat: et faepe cubilibus al-
Nefcio qua praeter folitum dulcedine laeti, Inter fe foliis ftrepitant; iuvat imbribus actis Progeniem parvam dulcesque revife:e nidos. Haud equidem credo, quia fit divinitus illis Ingenium, aut rerum fato prudentia maior. Verum, ubi tempeftas et coeli mobilis humor Mutavere vias, et Iupiter humidus auftris
Denfat, erant quae rara modo, et, quae denfa, re- laxat;
Vertuntur animorum fpecies, et pectora motus
Nune alios, alios, dum nubila ventus agebat, Concipiunt. Hinc ille avium concentus in agris, Et laetae pecudes, et ovantes gutture corvi. Si vero Solem ad rapidum Lunasque fequentes Ordine refpicies, nunquam te crastina fallet Hora, nec infidiis noctis capiere ferenae. Luna revertentes cum primum colligit ignes, Si nigrum obfcuro comprenderit aëra cornu, Maximus agricolis pelagoque parabitur imber, At, fi virgineum futfuderit ore ruborem, Ventus erit: vento femper rubet aurea Phoebe. Sin ortu in quarto (namque is certiffimus att &tor)
Pura, nee obtufis per coelum cornibus ibit; Totus et ille dies, et qui nafcentur ab illo Exactum ad menfem, pluvia ventisque care- bunt:
Votaque fervati folvent in fitore nautae Glauco, et Panopeae, et Inoo Melicertae.
Sol quoque et exoriens, et cum fe condet in un
Signa dabit. Solem certiffima figna fequuntur, Et quae mane refert et quae furgentibus aftris. Ille ubi nafcentem maculis variaverit ortum Conditus in nubem, medioque refugerit orbe; Sufpecti tibi fint imbres; namque urget ab alto Arboribusque fatisque Notus, pecorique fini fter.
Aut ubi fub lucem denfa inter nubila fefe Diverfi erumpent radii: aut ubi pallida furget Tithoni croceumque linquens aurora cubile Heu! male tum mites defendet pampinus uvas! Tam multa in tectis crepitans falit
Hoc etiam, emenfo cum iam decedet Olympo, Profuerit meminiffe magis: nam faepe videmus Ipfius in vultu varios errare colores. Caeruleus pluviam denuntiat: igneus Euros. Sin maculae incipient rutilo immifcerier igni; Omnia tunc pariter vento nimbisque videbis
Fervere: non illa quisquam me nocte per altum Ire, neque a terra moneat convellere funem. At fi, cum referetque diem, condetque relatum, Lucidus obis erit, truftra terrebere nimbis, Et claro fylvas cernes Aquilone moveri. Denique, quid Vefper ferus vehat, unde ferenas Ventus agat nubes, quid cogitet humidus Auster, Sol tibi figna dabit. Solem quis dicere falfum Audeat? Ille etiam caecos inftare tumultus Saepe monet, fraudemque, et operta tumefcere bella,
Lucius Junius Moderatus Columella, aus Spas nien gebürtig, lebte zu Nom um die Mitte des ersten Jahrhunderts, und schrieb zwölf noch vorhandne Bücher über die Landwirthschaft, worunter das zehnte poetisch, und ein Lehrgedicht über den Gartenbau ist. Virgil hatte sich auf dies sen Theil der Landwirthschaft nicht umständlich einlassen kön nén, føndern entwarf davon nur die Grundzüge, deren weis tre Ausführung er andern überließ. (S&Georgic. Lib. IV. v. 116 --148.).Dieß veranlaßte denColumella, wie er gleich Anfangs selbst sagt, zu seinem Gedichte, worin er die Vorschriften der Gartenkunst einfach und leicht, aber minder poetisch, als Vir gil, vortrågt. S. Dusch's Briefe zur Bildung des Ges schmacks, Th. I. n. A. Br. V.
Nos foecunda manus viduo mortalibus orbe Progenerat, nos abruptae tum montibus altis Deucalioneae cautes peperere. Sed ecce, Durior aeternusque vocat labor. Eia, age, fegnes Pellite nunc fomnos, et curvo vomere dentis Iam virides lacerate comas, iam fcindite amictus. Tu gravibus raftris cunctantia perfode terga, Tu penitus clatris eradere vifcera matris
Ne dubita, et fummi frequentia cefpite mixta Ponere, quae canis iaceant urenda pruinis, Verberibus gelidis, iraeque obnoxia Cauri Alliget et faevus Boreas, Eurusque refolvat. Poft ubi Riphaeae torpentia frigora brumae Candidus aprica Zephyrus regelaverit aura, Sidereoque polo cedet Lyra merfa profundo, Veris et adventum nidis cantarit hirundo, Rudere tum pingui, folido vel ftercore afelli, Armentive fimo fatures ieiunia terrae,
Ipfe ferens olitor diductos pondere qualos. Pabula nec pigeat feffo praebere novali Immundis, quaecunque vomit Latrina, cloacis.. Denfaque iam pluviis, durataque fumma pruinis. Aequora dulcis humi, repetat mucrone bidentis. Mox bene cum glebis vivacem cefpitis herbam Contundat marrae, vel fracti dente ligonis, Putria maturi folvantur ut uhera campi. Tunc quoque trita folo fplendentia farcula fumat, Anguftosque foros adverfo limite ducens Rurfus in obliquum diftinguat tramite parvo. Verum ubi iam puro difcrimine pectita tellus, Depofito fquallore nitens fua femina pofcit, Pingit et in varios terreftria fidera flores, Candida leucoia, et flaventia lumina calthae, Narciffique comas, et hiantis faeva leonis Ora feri, calathisque virentia lilia canis, Nec non vel niveos, vel caeruleos hyacinthos: Tum quae pallet humi, quae frondes purpurat
Ponatur viola, et nimium rofa plena pudoris. Nunc medica panacem lacrima, fuccoque falu-
Glaucea, et profugos vinctura papavera fomnos Spargite: quaeque viros acuunt, armantque puel las,
Iam megaris veniant genitalia femina bulbi; Et quae ficca legit Getulis obruta glebis, Et quae frugifero feritur vicina Priapo, Excitet ut veneri tardos eruca maritos.
Iam breve chaerophylum, et torpenti grata pa
Intyba, iam teneris frondens lactucula fibris, Alliaque infractis fpicis, et olentia late
Ulpica, quaeque fabis habilis fabrilia mifcet; Iam Sifer, Affyrioque venit quae femine radix, Sectaque praebetur madido fociata lupino, Ut Pelufiaci proritet pocula Zythi.
Tempore non alio vili quoque falgama merce Capparis, et tristes inulae, ferulaeque minaces
« EdellinenJatka » |