De Autho

borum

Junior.

MS opti

me fidei.

Tranflatoribus infidelibus &♪èv vμès, exemplum dabo, quafo à vobis ut audiatis, infaliciffimum.

De authoritate verborum qua 1 Johan.5. ritate ver- 7. extant, non eadem funt Doctorum judicia. Hieronymus in Prologo in Epiftolas Catholi 1 Jo.5.7. cas ad Græcorum Codicum fidem provocat. Rob.Ste- Uterque Robertus Stephanus Pater filiufphanus que manufcriptis quamplurimis optima etiam Senior,& fidei ufi funt, & tamen nullam lectionis va rietatem in hoc verfu 7 indicant. Hieronymum graviter tonantem audiamus; fulmen Hieron. ausém Interpretes folos tangit. Si (EpistoProb, in læ) ficut ab iis digefta funt: ita quoque ab Epift. Ca. Interpretibus fideliter in Latinum vertethol. rentur eloquium, neque ambiguitatem legentibus facerent; nec fermonum fefe varietas impugnaret,, illo præcipuè loco ubi de unitate Trinitatis in prima Johannis Epiftolâ pofitum legimus: in qua etiam ab infidelibus tranflatoribus multum erratum effe â fidei veritate, comperimus, trium tantummodo vocabula,hoc eft aqua,fanguinis & fpiritus, in ipfâ fuâ editione ponentibus, & Patris, Verbique ac Spiritus teftimonium omittentibus, in quo maximè & fides Catholica roboratur, & Patris, & Filii, & Spiritus Sancti una divinitatis effentia comprobatur.

Britannus Codex hunc verfum habet,quanquam fine Articulis, Πατὴρ, Λόγος, και Πνέυμα.

Ple

1

Pleræque editiones Græcæ ut Bafilienfis, Oecolampadii, & altera Brittingeri & Lipfenfis Vogelii bu ne verfum retinent. Complmenfis vocem ro omittit, & pro ev corruptè legitgid av

Deinde Patram Orthodoxorum teftimonia adducimus: qui partimita legerunt, partim etiam ita legendum afferuerunt. Athanafius lib. 1.ad Theophilum,& Cyprianus de unitate Ecclefia, & de fimplicitate Pralatorum, Hieronymus, Athanafius, Fulgentius, &c. vide Gomari Analyfini Johan, Bellarminum de Trinitate. Stegman. Photin. D.Sal. Glaffium de Confubftantialitate Chrifti &c. D. Alting. Loc. Com. part.2.pag.340,341. & explicat. Catechet. part. 2. pag. 148. Inter tres Perfonas Coeffentiales eft iußerd effentialis & proinde corria. Citavit etiam hunc locum Athanafius in difputatione cum Ario habitâ in concilio Nicæno, adverfario nihil quicqua contra excipiente. Fulgentius lib.contra objectiones Arianorum. Infignis eft magni Hyeronymi provocatio ( cujus ante memini) ad Græca exemplaria extra controverfiam incorrupta, & doctis cognita. Hieronymus enim air fe Latinorum Codicum viciofitatem (quæ ex diverfitate librorum omnium comprobatur) ad Græcam ori ginem, unde & ipfi tranflata non denegant, voluifle revocare. Hieronymum liquet nibil Hieron. queride Codicibus Græcis, fed tantum de iis Epift. ad qui Grdoa Latine verterunt, & hoc magnum Marcel.

A 4

indi

ult.

effent corrupti ab Arianis (qai Conftantii tempore, pulfis Orthodoxis totum penè orbem tefte Hieronymo occupar ant) incorruptos tamen reliquos duoroyuevas fuiffe tem-. pore Hieronymi. Tranflatores itaque Infideles vocat Hieronymus, qui hunc verfum. feptimum omiferunt, & in fine fubjicit, fed ego in tali opere nec æmulorum meorum invidentiam pertimefco, nec fanctæ Ecclefiæ veritatem pofcentibus denegabo. Eralmus vir (ne quid gravius dicam) fufpecta fidei, Auguftinum citat, Latinam verfionem (que tunc temporis obtinebat) vulgò vitiosè tranflatam proponentem, & Bedam Grace flatio labo- lingua ignarum, vel fat fuperque ignavum, Auguftino & Beda Cyprianum opponimus Cyprian. lingua Grace peritum, cujus hæc funt verbaz de unitate Dicit Dominus, ego & Pater unum fumus, Ecclefiæ. Johan, 10.10. & iterum de Patre, Filio & Spiritu Sancto fcriptum eft, & hi tres unum funt, 1 Joh.5.7.

Bedæ tran

rat.

Confulantur Eugenius Carthaginienfis in explicatione fidei Catholica apud Victorem lib. 2. de perfecutione Vandalica, Idacius libro adverfus Varimadum, Higinus Epift. 1. Paxillus de monomachia, Calovius de fide Patrum ante concilium Nicænum, D. Heinfius in 1 fob.5.7.D. Altingius explicat.Catech. part. 2. Refp. ad 25. quæft. pag. 148. Locus 1 Joh.5.7. extat (inquit ille) in melioribus & antiquiffimis exemplaribus, & in quibus

defideratur,ex iis perfidiâ Arianorum erasus eft. D. Gomarus in Analyfi. Epift. 1. Johan. cap.5.7.

Hec funt (Domini Fratrefque in Domino colendi) de quibus vos hujufce certaminis Tertul. Arbitros pramonere vifum. Hæreticos de Præfcript. tegere eft refutare; Hæreticorum Patriarchas, qui veritatem adulterio stuprant hæretico, detegimus certè & proinde refutamus. Factionem Antichriftianam Racovienfem, nec non Pontificiam fatis Irreformabilem detegimus, damnamus.

I.

Racovienf. Vide Cat.

i. Antichriftus Racovienfis divinam Chri- Antichrift. Stieffentiam, Perfonam, fatisfactionem negat, objectum Fidei Chriftiana, Cultufque Racovienf. Evangelici tollit, & proinde Chriftianif- Scripta So. mum evertit ; ex verbo Dei perfuafi fumus cini,MofcoAnti-Trinitarios (fic ftante ipforum fide) non non rovii, Crel lii Volklii, poffe falvari. Myfterium Dei Trinunici eft Smalcii, Fundamentum Fundamentorum, ita ut Goflavii. fublatâ Trinicate neceffe fit omnia protinus Alcuinu de Evangelica funditus corruere.

Trinitate in Præfati

one ad Ca

Eft enim Socinifmus αίρεσις ἀπωλείας, 2 Pet. 2.1. (haud fecus quàm fudas ifte Proditorum rolum mag.. perfidiffimus & Tis dansias, Joh. 17.12. & num. Antichriftus ille Romanus ivi Tsawλtias, Schluffel2 Thef, 2.3.) hærefis omnium peftilentiffima bergium de Hærefibus, Divinitatem Chrifti, Spiritufque Coeffenti- Stegmanalis, ipfamque Patris Paternitatem æternam num, Juniabnegans, viamque per propriam vitæ obe- um,Zandientiam ad cœlum affectans,

chium, Go.

marum,Vo

Anres ingenuas violare nolle, nec modeftia etium de

Chri- Trinitate.

Chriftianam onerare. Socinianas igitur blafphemias fapienter diffimulaffe generofius ju dico, quàm Magifterialiter, fed inutiliter notaviffe. Parum certe Chriftiani funt Francifci-Davidici qui Christum adorandum verbis conceptis negant,nec pro fratribus habendi funt Socinani, Idolatræ, qui Cate‹ hifmumRacovienfem tuentur,Novumq,Deum minimè Trinunicum, imò novum Chriftum tindran poor fine fide vel amore divino cohunt, & Spiritum Sanctum impii adorandum aA&.Con negant. Libertatem Conventas fuos agendi, atque adeo hærefes nec non blafphemias exitiThefaur. ales fpargendi defiderant. Antiqua autem Orth fid. Ecclefia Pacis repudium mifit Anti-Trini14.& he- tariis univerfis, ut videre eft in Actis & Conref. 32. cilii Niceni, Athanafii Epiphanii, Hilarii, Epiph.hæaliorum Reverendiffimorum Doctorum fcrip Aug.de hæ- tis. Pacem profanam, hareticam, Syncrerefa. 14. tifmum tremendum damnamus omnes; SociVide Da nianos nec Politicè nec Ecclefiafticè toleran⚫ mafceni dos effe fortiter clamamus. Det feductis Deus

cil. Nicen

Nicer.

re£. 65.

Epiftolam
de Trila ut refipifcant.

gior& l. 3.

Mourfii

Lexicon

Obfervandum eft ex fanâ Antiquitate de Orthod. ufque in hunc diem celebre illud in Oriente fute c. I. & Occidente Τρισάγιον, quo perpetuam facrariffima Trinitatis ὁμολογίαν & δοξολογίαν Græco- in Ecclefiis fuis fonare voluerunt. Sufpecta Barbarum: autem fidei funt, que de Trinitatis myfterio Baronti ex quibufdam laciniís, Sibyllarum carminiAnnal. ad bus, Hydapfis, M. Trismegifti, Platonis,

annum446

S.12.13.& aliorum Scriptis Doctores nominis bene