Sivut kuvina
PDF
ePub

iach oddiwrtho, yn gystal yn ei gnawd ac yn ei yspryd. Efe a ddaeth i fod yn Oen difrycheulyd, yr hwn, trwy ei aberthu ei hun unwaith, a ddilëai bechodau'r byd: a pechod (fel y dywaid Sant Ioan) nid oedd ynddo ef. Eithr nyni bawb eraill (er ein bedyddio a'n hail-eni yng Nghrist) ydym er hynny yn llithro mewn llawer o bethau ; ac os dywedwn nad oes ynom bechod, yr ydym yn ein twyllo ein hunain, a'r gwirionedd nid "w ynom.

VI. Am Bechod gwedi Bedydd.

NID yw pob pechod marwol wirfodd gwedi Bedydd, yn bechod yn erbyn yr Yspryd Glân, ac yn anfaddeuol. O herwydd paham, nid iawn naccâu caniattâd edifeirwch i'r sawl a syrthiant mewn pechod ar ol Bedydd. Gwedi darfod i ni dderbyn yr Yspryd Glân, ni a allwn ymadael a'r Gras a roddwyd i ni, a syrthio mewn pechod, a thrwy Ras Duw gyfodi drachefn, a gwellhau ein bucheddau. Ac am hynny y mae'r rheiny i'w condemnio, a ddywedant, na allant bechu mwy tra byddont byw yma; neu a wadant, nad oes lle i'r rhai a wir edifarhâo i gael maddeuant. XVII. Am Ragluniaeth ac Etholedigaeth.

HAGLUNIAETH i fywyd R yw tragywyddol arfaeth

Duw, trwy'r hon (cyn gosod seiliau'r byd) y darfu iddo trwy ei Gynghor, dirgel i ni, ddïanwadal derfynu gwared, oddiwrth felldith a damnedigaeth, y rhai a ddarfu iddo ddethol yng Nghrist o ddynol ryw a'u dwyn trwy Grist i Iachawdwriaeth dragy wyddol, megis llestri a wnaethpwyd i anrhydedd. O herwydd paham, y rhai a ddarfu i Dduw

in his spirit. He came to be the Lamb without spot, who, by sacrifice of himself once made, should take away the sins of the world, and sin, as Saint John saith, was not in him. But all we the rest, although baptized, and bom again in Christ, yet offend in many things; and if we say we have no sin, we deceive ourselves, and the truth is not in us.

XVI. Of Sin after Baptism.

NOT every deadly sin wil lingly committed after Baptism is sin against the Holy Ghost, and unpardonable. Wherefore the grant of re pentance is not to be denied to such as fall into sin after Baptism. After we have re ceived the Holy Ghost, we may depart from grace given, and fall into sin, and by the grace of God we may arise again, and amend our lives. And therefore they are to be con demned, which say, they no more sin as long as they live here, or deny the place of forgiveness to such as truly re pent.

can

XVII. Of Predestination and
Election.
REDESTINATION to

Life is the everlasting pur

pose of God, whereby (before the foundations of the world were laid) he hath constantly decreed by his counsel secret to us, to deliver from curse and damnation those whom he hath chosen in Christ out of mankind, and to bring them by Christ to everlasting salvation, as vessels made to honour. Wherefore, they which be en

1

eu cynnysgaeddu â chyfryw ragorol ddawn, a alwyd yn ol arfaeth Duw, trwy ei Yspryd ef yn gweithio mewn pryd amserol: hwynt-hwy sydd trwy ras yn ufuddhau i'r galwedigaeth: hwynt-hwy a gyfiawnheir yn rhad: hwynt-hwy a wneir yn feibion i Dduw trwy fabwys: hwynt-hwy a wneir yn gyffelyb i ddelw ei unig-anedig Fab ef Iesu Grist: hwynt-hwy a rodiant yn grefyddol mewn gweithredoedd da; ac o'r diwedd, trwy drugaredd Duw, a feddiannant ddedwydd-fyd tragywyddol.

Megis y mae duwiol ystyried Rhagluniaeth, a'n Hetholedigaeth ni yng Nghrist, yn llawn o ddiddanwch melus, hyfryd, ac annhraethol, i'r duwiolion, a'r rhai sydd yn clywed ynddynt eu hunain weithrediad Yspryd Crist, syn marwhâu gweithredoedd y cnawd a'u haelodau daearol, ac yn tynnu i fynu eu meddwl at bethau uchel a nefol; yn gystal oblegid ei fod yn cadarnhau yn fawr ac yn cryfhâu eu ffydd am Iachawdwriaeth dragywyddol, i'w mwynhau trwy Grist, ag oblegid ei fod yn wresog ennynu eu cariad tuagat Dduw: felly i'r rhai manylaidd, a chnawdol, sy heb Yspryd Crist ganddynt, y mae bod Barn Rhagluniaeth Duw yn wastadol ger bron eu Hygaid, yn dramgwydd tra pheryglus, trwy'r hwn mae'r diafol yn eu gwthio, naill ai i anobaith, ai ynte i ddifrawwch aflanaf fuchedd, nid dim llai peryglus nag anobaith.

Heblaw hynny, mae'n rhaid i ni dderbyn addewidion Duw yn y cyfryw fodd ag y maent wedi eu gosod allan i ni yn gyffredin yn yr Ysgrythyr Lân; ac yn ein gweithredoedd ganlyn ewyllys Duw, yr hon a eglurwyd i ni yn amlwg yng Ngair Duw.

[merged small][ocr errors]

As the godly consideration of Predestination, and our Election in Christ, is full of sweet, pleasant, and unspeakable comfort to godly persons, and such as feel in themselves the working of the Spirit of Christ, mortifying the works of the flesh, and their earthly members, and drawing up their mind to high and heavenly things, as well because it doth greatly establish and confirm their faith of eternal Salvation to be enjoyed through Christ, as because it doth fervently kindle their love towards God: So, for curious and carnal persons, lacking the Spirit of Christ, to have continually before their eyes the sentence of God's Predestination, is a most dangerous downfall, whereby the Devil doth thrust them either into desperation, or into wretchlessness of most unclean living, no less perilous than desperation.

Furthermore, we must receive God's promises in such wise, as they be generally set forth to us in holy Scripture : and, in our doings, that will of God is to be followed, which we have expressly declared unto us in the Word of God.

XVIII. Am gaffael Iachawdwriaeth dragywyddol trwy Enw Crist yn unig.

Y

Mae'n rhaid hefyd cyfrif yn felldigedig y sawl a ryfygant ddywedyd y bydd pob dyn yn gadwedig trwy'r Gyfraith neu'r Sect y mae yn ei phroffesu, os bydd efe diwyd i lunio ei fuchedd yn ol y Gyfraith honno, a goleuni Natur. Canys y mae'r Ysygrythr Lân yn gosod allan i ni yn unig Enw Iesu Grist, trwy'r hwn y bydd raid i ddynion fod yn gadwedig. XIX. Am yr Eglwys.

E

GLWYS weledig Crist yw
Cynulleidfa Ffyddlon-

iaid, yn yr hon y pregethir pur Air Duw, ac y ministrir y Sacramentau yn ddyladwy yn ol ordinhâd Crist, ym mhob peth a'r sydd angenrheidiol eu bod yn yr unrhyw.

Megis y cyfeiliornodd Eglwys Caersalem, Alexandria, ac Antiochia; felly hefyd y cyfeiliornodd Eglwys Rufain, nid yn unig yn eu buchedd a dull eu Seremoniau, eithr hefyd mewn matterion Ffydd.

XX. Am Awdurdod yr Eglwys.

Y Mae i'r Eglwys allu i osod Cynheddfau a Seremoniau, ac awdurdod mewn Amrafaelion y'nghylch y Ffydd; ac etto nid cyfreithlawn i'r Eglwys ordeinio dim a'r y sydd wrthwyneb i 'sgrifenedig Air Duw, ac nis gall felly esponio un lle o'r Ysgrythyr Lân, fel y bo yn wrthwyneb i le arall. Am hynny, er bod yr Eglwys yn dyst ac yn geidwad ar yr Ysgrythyr Lân; er hynny, megis nas dylai hi ordeinio dim yn erbyn yr unrhyw, felly heblaw'r unrhyw ni ddylai hí gymmell dim i'w gredu er anghenrhaid i

Iachawdwriaeth.

XVIII. Of obtaining eternal Sal vation only by the Name of Christ.

HEY also are to be had atcursed that presume to say, That every man shall be saved by the Law or Sect which he professeth, so that he be diligent to frame his life according to that Law, and the light of Nature. For holy Scripture doth set out unto us only the Name of Jesus Christ, whereby men must be saved.

XIX. Of the Church. Tis a congregation of faithHE visible Church of Christ ful men, in the which the pur Word of God is preached, and the Sacraments be duly, tered according to Christ's ord nance in all those things that of necessity are requisite to the same.

minis

As the Church of Jerusalen, Alexandria, and Antioch, have erred; so also the Church of Rome hath erred, not only in their living and manner of Ce remonies, but also in matters of Faith.

XX. Of the Authority of the Church

it is

one

HE Church hath power THE decree Rites or Ceremo nies, and authority in Contro versies of Faith: And yet not lawful for the Church to ordain any thing that is con trary to God's Word written, neither may it so expound place of Scripture, that it be repugnant to another. Where fore, although the Church be a witness and a keeper of holy Writ, yet, as it ought not decree any thing against same, so besides the same ough: it not to enforce any thing be believed for necessity of Sal

vation.

to

the

XI. Am Awdurdod Cynghorau XXI. Of the Authority of Ge

Cyffredin.

YNGHORAU Cyffredin nis rchymmyn ac Ewyllys Tywysgion. Ac wedi eu casglu y'nghŷd yn gymmaint ag nad ydynt nd Cynnulleidfa o ddynion, 'r rhai ni lywodraethir pawb an Yspryd a Gair Duw) hwy a llant gyfeiliorni, ac weithiau e ddarfu iddynt gyfeiliorni, a ynny mewn pethau a berth'nant i Dduw. O herwydd paam, y pethau a ordeinir ganIdynt megis yn anghenrhaid i achawdwriaeth, nid oes iddynt a nerth nac awdurdod, oni ellir langos ddarfod eu tynnu allan 'r Ysgrythyr Lân.

XXII. Am y Purdan.

NID yw Athrawiaeth Eglwys Rufain y'nghylch Purdan, Pardynau, anrhydeddu ac addoli Delwau a Chreiriau, ac hefyd galw a gweddio ar y Saint, ond peth ysmala, o wag ddychymmyg, ac heb ei seilio ar un warant o'r Ysgrythyr Lân, ond yn hytrach y'ngwrthwyneb i Air Duw.

[ocr errors]

neral Councils.

GENERAL Councils may

gathered together without the commandment and will of Princes. And when they be gathered together, (forasmuch as they be an assembly of men, whereof all be not governed with the Spirit and Word of God,) they may err, and sometimes have erred, even in things pertaining unto God. Wherefore things ordained by them as necessary to salvation have neither strength nor authority, unless it may be declared that they be taken out of holy Scripture.

XXIII. Am Weini yn y Gyn-
nulleidfa.
ID cyfreithlawn i neb gym-
meryd arno swydd preg-
ethu ar gyhoedd, neu finistrio y
Sacramentau yn y Gynnulleidfa,
hyd oni alwer ef yn gyfreith-
lawn, a'i ddanfon i wasanaethu'r
unrhyw. A'r rheiny a ddylem
ni farnu eu bod wedi eu galw
yn gyfreithlawn a'u danfon, a
ddetholwyd ac a alwyd i'r gwaith
hwn gan ddynion sy ag awd-
urdod gyhoedd wedi ei rhoddi
iddynt yn y Gynnulleidfa, i alw
a danfon Gweinidogion i winllan
yr Arglwydd.

XXII. Of Purgatory.

THE Romish Doctrine con

cerning Purgatory, Pardons, Worshipping and Adoration, as well of Images as of Reliques, and also invocation of Saints, is a fond thing vainly invented, and grounded upon no warranty of Scripture, but rather repugnant to the Word of God.

XXIII. Of Ministering in the
Congregation.

I take upon him the office
of publick preaching, or min-
istering the Sacraments in the
Congregation, before he be law-
fully called, and sent to execute
the same. And those we ought
to judge lawfully called and
sent, which be chosen and call-
ed to this work by men who
have publick authority given
unto them in the Congregation,
to call and send Ministers into
the Lord's vineyard.

T is not lawful for any man

XXIV. Am lefaru yn y Gynnulleidfa yn y cyfryw dafodiaith ag a ddeallo'r bobl.

XXIV. Of speaking in the Congregation in such a tongue as the people understandeth. TT is a thing plainly repugnant

PETH llwyr witheryn Brit to the Word of God, and

Air Duw, ac arfer Eglwys gynt, yw, gweddïo yn gyhoedd yn yr Eglwys, neu finistrio'r Sacramentau, mewn tafodiaith ni bo'r bobl yn ei deall.

[ocr errors]

XXV. Am y Sacramentau. ID yw'r Sacramentau a ordeiniwyd gan Grist, yn unig yn arwyddion neu yn argoelion o broffes Cristianogion; ond yn hytrach y maent yn rhyw dystion diogel ac arwyddion effeithiol o ras Duw, a'i ewyllys da tuagattom ni, trwy y rhai y mae efe yn gweithio yn anweledig ynom ni; ac nid yn unig yn bywhâu, ond hefyd yn nerthu ac yn cadarnhâu ein ffydd ni ynddo ef.

Y mae dau Sacrament a ordeiniwyd gan Grist ein Harglwydd yn yr Efengyl; sef, Bedydd, a Swpper yr Arglwydd.

Y pump hynny a elwir yn gyffredinol yn Sacramentau; sef, Conffirmasiwn, Penyd, Urddau, Priodas, ac Enneiniad diweddaf; nid iawn eu cyfrif yn Sacramentau'r Efengyl, eithr yn gyfryw ag a dyfasant, rhai o lygredig ddilyn yr Apostolion, rhai ydynt ystâd o fuchedd a gymmeradwyir yn yr Ysgrythyr Lân: ond etto nid oes ynddynt gyffelyb natur Sacramentau, ag mewn Bedydd a Swpper yr Arglwydd; am nad oes ynddynt nac arwydd gweledig na Seremoni a ordeiniwyd gan Dduw.

Ni ordeiniwyd mo'r Sacramentau gan Grist i lygad-rythu arnynt, neu i'w dwyn oddiamgylch; ond er mwyn bod i ni eu harfer yn ddyledus. Ac yn y cyfryw rai yn unig a'r sydd yn

the custom of the Primitive Church, to have publick Prayer in the Church, or to minister the Sacraments in a tongue not understanded of the people.

[blocks in formation]

There are two Sacraments ordained of Christ our Lord in the Gospel, that is to say, Baptism, and the Supper of the Lord.

Those five commonly called Sacraments, that is to say, Confirmation, Penance, Orders, Matrimony, and extreme Unction, are not to be counted for Sacraments of the Gospel, being such as have grown partly of the corrupt following of the Apostles, partly are states of life allowed in the Scriptures; but yet have not like nature of Sacraments with Baptism, and the Lord's Supper, for that they have not any visible sign or ceremony ordained of God.

The Sacraments were not ordained of Christ to be gazed upon, or to be carried about, but that we should duly use them. And in such only as worthily receive the same they

« EdellinenJatka »