Sivut kuvina
PDF
ePub

Paupertas, artesque datae, moresque creati,
Et vitia, et clades, damna et compendia rerum,
Nemo caret damno, poterit nec habere negatum;
Fortunamve suis invitam prendere votis,

Manilius.

Aut fugere instantem. Sors est sua cuique fe

renda.

An, nisi fata darent leges vitaeque necisque,
Fugissentignes Aeneam? Troia fub uno
Non eversa viro fatis vicisset in ipfis?

Aut Lupa proiectos nutrisset Martia fratres?
Romaque fic enata foret, pecudumque magiftri
In Capitolinos auxissent culmina montes,
Includive sua potuisset Iupiter arce?
Captus et a captis Orbis foret? Igne sepulto
Vulneribus victor repetisset Mucius Urbem?
Solus et oppofitis clausisset Horatius armis
Pontein Urbemque fimul? Rupisset foedera Vir-

go?

Tresque sub unius fratres virtute iacerent?
Nulla acies vicit tantum. Pendebat ab uno
Roma viro, regnumque Orbis fortita iacebat.

Quid referam Cannas, admotaque moenibus

arma?

Varronemque pigrum magnum, quod vivere pof

fet?

Postque tuos, Thrasymene, lacus? Fabiumque mo

rantem?

Accepisse iugum victas Carthaginis arces?
Speratum Hannibalem noftris cecidisse catenis,
Exiliumque regi furtiva morte luisle?

Adde etiam vires Italas Romamque suismet
Pugnantem membris? Adice et civilia bella?
Et Cimbrum in Mario, Mariumque in carcere vi-

Ctum

Quod conful toties exulque, exexule conful;
Et iacuit Libycis compar iactura ruinis,

Beisp. Samml. 3. B.

C

Eque

Mianilius. Eque crepidinibus cepit Carthaginis urbem?
Hoc nifi fata darent, nunquam fortuna tulisset.
Quis te Niliaco periturum littore, Magne,
Post victas Mithridatis opes, pelagusque receptum,
Et tres emenso meritos ex orbe triumphos,
Cum iam etiam posles alium cognofcere Magnum,
Crederet, ut corpus fepeliret naufragus ignis,
Eiectaeque rogum facerent fragmenta carinae?
Quis tantum mutare potest sine Numine Fati?

1

Ille etiam coelo genitus, coeloque receptus,

Cum bene compofitis victor civilibus armis
Iura Togae regeret, toties praedicta cavere
Vulnera non potuit, toto spectante senatú
Indicium dextra retinens, nomenque cruore
Delevit proprio, possent ut vincere Fata.

Quid numerem eversas urbes, regumque rui

nas?

Inque rogo Croesum, Prianumque in littore trun

cum

Cui nec Troia rogus? Quid Xerxem, maius et ipso
Naufragium pelago? Quid Graio sanguine Regem
Romanis pofitum? raptosque ex ignibus ignes,
Cedentemque viro flammam, qui templa ferebat?

Quot subitae veniunt validorum in corpora mor

tes,

Seque ipsae rurfus fugiunt, errantque per ignes?
Ex ipfis quiquam elati rediere sepulchris:
Atque his vita duplex, illis vix contigit una:
Ecce levis perimit morbus, graviorque remittit;
Succumbunt artes, rationis vincitur ufus;
Cura nocet, cessare iuvat: mora faepe malorum
Dat caufas: laeduntque cibi; parcuntque venena.

Degenerant nati patribus, vincuntque paren

tes:

Ingenium fuum retinent: tranfitque per illum,
Ex illo Fortuna venit: furit alter amore,

Et

Manilius.

Et pontum tranare potest, et vertere Troiam:
Alterius fors est scribendis legibus apta:
Ecce tu patrem nati perimunt, natosque parentes:
Mututaque armati coeunt in vulnera fratres.

Non nostrum hoc bellum eft: coguntur tanta mo

veri:

Inque fuas ferri poenas, lacerandaque membra.
Quod Decios non omne tulit, non omne Camillos
Tempus, et invictum devicta morte Catonem,
Materies in rem superat, fed lege repugnat.

Et neque paupertas breviores excipit annos,
Nec funt immenfis opibus venalia Fata:
Sed rapit ex tecto funus fortuna superbo,
Indicitque rogum summis, statuitque sepulchrum.
Quantum eft hoc regnum, quod regibus imperat
ipfis!

Quin etiam infelix virtus, et noxia felix:
Et male confultis pretium eft; prudentia fallit :
Nec fortuna probat caufas, fequiturque merentes,
Sed vaga per cunctos nullo discrimine fertur.

Scilicet eft aliud, quod nos cogatque rogat

que,

Maius, et in proprias ducat mortalia leges,
Attribuatque fuos ex se nascentibus annos,
Fortunaeque vices. Permifcet saepe ferarum
Corpora cum membris hominum; non seminis ille
Partus erit (quid enim nobis commune ferisque,
Quisve in portenti noxam_peccarit adulter?)
Astra novant formas, Coelumque interferit ora.

Denique fi non est, Fati cur traditur ordo?
Cunctaque temporibus certis ventura canuntur?

Nec tamen haec ratio facinus defendere pergit,
Virtutemve suis fraudare in praemia donis.
Nam neque mortiferas quisquam minus oderit her

[blocks in formation]

Nianilius. Quod non arbitrio veniunt, sed semine certo:
Gratia non levior tribuetur dulcibus escis,
Quod natura dedit fruges, non nostra voluntas.
Sic hominum meritis tanto fit gratia maior,
Quod coelo gaudente venit; rurfusque nocentes
Oderimus magis in culpamque poenas creatos.
Nec refert, fcelus unde cadat; scelus esse fatendum.
Hoc quoque fatale est, sic ipsum expendere Fatum.

Quod quoniam docui, fuper eft nunc ordine

certo

Coeleftes fabricare gradus, qui ducere flexo
Tramite 'prudentem valeat ad fidera Vatem.

1

Gra

Gratius Faliskus.

Ein rdmischer Dichter, dessen unter allen alten Schrifts ftellern bloß Ovid in dem lekten Briefe des vierten Buchs der während seiner Verbannung geschriebenen poetischen Episteln gedenkt, wenn man nicht eine Stelle beim Manis lius (L. II. v. 43. fl.) auf ihn deuten will. Sein Gedicht von der Jagd, Cynegetikon, ist mehr erzählend als didak: tisch, und wurde erst im sechszehnten Jahrhundert von dem berühmten Sannazaro in Frankreich wieder aufgefunden, und beim Aldus zu Venedig durch einen Schlesier, Georg. Logus zuerst herausgegeben. Den nåmlichen Gegenstand bearbeitete in der Folge Nemesian; aber mit weniger Kors rektheit und Eleganz, obgleich der griechische Dichter, Opz pian, beide übertraf. Gratius hat besonders den Fehler, daß er sich bei der eingewebten Fabelgeschichte zu lange verz weilt. Hier ist der Anfang seines Gedichts:

CYNEGETICON, v.1-126.

[blocks in formation]

Dona cano Divum, laetas venantibus artes,
Aufpicio, Diana, tuo. Prius omnis in armis
Spes fuit, et nuda silvas virtute movebant
Inconfulti homines; vitaque erat error in omni.
Post alia propiore via, meliusque profecti,
Te fociam, Ratio, rebus fumsere gerendis.
Hinc omne auxilium vitae, rectusque reluxit
Ordo; et contiguas didicere ex artibus artes
Proferre. Hinc demens cecidit violentia retro.
Sed primum aufpicium Deus artibus, altaque cir-

cum

Firmamenta dedit. Tum partes quisque secutus
Exegere suas, tetigitque industria finem.
Tu trepidam bello vitam, Diana, ferino,
Qua primum quaerebat opem, dignata repertis
Protegere auxiliis, urbemque hac folvere noxa.
Afcivere tuo comites fub nomine Divae,

[blocks in formation]
« EdellinenJatka »