![[blocks in formation]](https://books.google.fi/books/content?id=wj0OAAAAIAAJ&hl=fi&output=html_text&pg=PA43&img=1&zoom=3&q=editions:HARVARD32044052938222&cds=1&sig=ACfU3U1oAVWQX-MymYxO1THXJObzdq5KaA&edge=0&edge=stretch&ci=239,190,665,60)
Unter allen lateinischen Dichtern, besonders aber unter ben zahlreichen Nachahmern Virgil's feichnet sich keiner portheilhafter aus, als Tiarkus bieronymus Vida, der aus Cremona gebürtig, Bischof zu Alba im Montferrat war, und im J. 1566. starb. Von seinen Gedichten gehören drei in die gegenwärtige Klaffe; und von jedem folgt hier eine Probe. Das erfte, über die Dichtkunst, besteht aus drei Büchern, deren erstes die Erziehung des Dichters betrifft, und dann eine kurze Geschichte der lateinischen Poesie ents hält; das zweite trågt die Regeln des Heldengedichts, vor. nehmlich ihres Plans, vor; und das dritte handelt ovn der poetischen Schreibart, von der Nachahinung, und dem Wohlklange des Versbaues, wovon die Regeln zugleich Mus fter find. Zulert ertheilt er noch einige Vorschriften über die poetischeistritik. --- Faft noch grdferes Verdienft hat das Gedicht über den Seidenbau, wegen der vielen glücklichen Bendungen, und der vollig Virgilischen Darstellungsart. --Auch das Lehrgedicht vom Schachspiel hat um desto gross fern Werth, je mannichfaltiger die Schwierigkeiten waren, einen den Römern fremden Gegenftano in ihrer Sprache zu behandeln. In allen herrscht sehr viel Geschmack, ein übers, aus feines Gefühl, cine sehr überdachte Anordnu!g der Theis Je, eine reiche Fülle und einnehmende Anmuth des Portras ges.
![[ocr errors][merged small]](https://books.google.fi/books/content?id=wj0OAAAAIAAJ&hl=fi&output=html_text&pg=PA43&img=1&zoom=3&q=editions:HARVARD32044052938222&cds=1&sig=ACfU3U1oAVWQX-MymYxO1THXJObzdq5KaA&edge=0&edge=stretch&ci=96,1110,580,138)
Huc ades, hie penitus tibi totum Helicona reclu
dam: Te Mufae, puer, hic faciles penetralibus imis Admittunt, facrisque adytis invitat Apollo. Principia quoniam magni commercia coeli Numina concellere homini, cui carmina curae,
Ipfe Deum genitor divinam noluit artem Omnibus expositam vulgo, immeritisque patere. Atque ideo, turbam quo longe arceret inertem, Anguftam esse viam voluit, paucisque licere. Multa adeo incumbunt doctis vigilanda poëtis. Haud satis est illis utcunque claudere versum, Et res verborum propria vi reddere claras : Omnia sed numeris vocum concordibus aptant, Atque fono quaecunque canunt imitantur, et apta Verborum facie, et quaesito carminis ore. Nam diverla opus est veluti dari versibus ora, Diversosque habitus, ne qualis primus et alter, Talis et inde alter, vultuque incedat eodem. Hic melior motuque pedum, et pernicibus alis, Mollę viam tacito lapsu per levia radit. Ille autem membris ac mole ignavius ingens Incedit tardo molimine fubfidendo. Ecce aliquis fubit egregio pulcherrimus ore, Cui letum membris Venus omnibus afflat honorem. Contra alius rudis informes ostendit et artus, Hirfutumque supercilium, ac caudam finuofam, Ingratus vilu, fonitu illaetabilis ipfo. Nec vero hae sine lege datae, fine mente figurae; Sed facies sua pro meritis, habitusque fonusqué, Cunctis, cuique suus, vocụm discrimine certo. Incubuere mari, videas fpumare reductis Ergo ubi iam nautae fpumas salis aere ruentes Convulsum remis, roftrisque tridentibus, aequor. Tunc longe fale faxa fonant, tunc et freta ventis Incipiunt agitata tumescere; littore fluctus Illidunt rauco, atque refracta remurmurat unda Ad scopulos, cumulo fequitur praerr, tus aquae
Trinacria
cernas procul intremere
omnem Funditus, et montes concurrere montibus altos. Cum vero ex alto speculatus caerula Nereus Leniit in morem stagni, placidaeque paludis, Labitur uneta vadis abies, natat uneta carina. Hinc etiam folers mirabere faepe legendo,
Sicubi Vulcanus filvis incendia mifit, Aut agro stipulas flamma crepitante cremari: Nec minus exultant latices, cum teda sonore Virgea fuggeritur coftis undantis aheni. Carmine nec levi dicenda eft scabra crepido. Tum, fi laeta canunt, hilari quoque carmina vultu Incedunt, laetumque fonant haud segnia verba: Seu cum vere novo rident prata humida, feu cum Panditur interea domus omnipotentis Olympi. Contra autem sese tristes in amabile carmen Induit in vultus, fi forte invisa volucris Noéte federis ferum canit importuna per umbras, Ut quondam in buftis, aut culminibus defertis. Verba etiam res exiguas angusta fequuntur; Ingentesque iuvant ingentia: cuncta gigantem Vasta decent, vultus immanes, pectora lata, Et magni membrorum artus, magna ofsa, lacerti.
que. Atque ideo, fi quid geritur molimnine magno, Adde moram; et pariter tecum quoque verba labo-
rent Segnia : feu quando vi multa gleba coactis Aeternum frangenda bidentibus; aequore feu cum Cornua velatarum obvertimus antenarum. At mora si fuerit damno, properare iubebo. Si se forte cava extulerit mala vipera terra, Tolle moras, cape faxa manu, cape robora, pa-
stor! Ferte citi flammas, date tela, repellite pestem! Ipfe etiam versus ruat, in praecepsque feratur, Immenso cum praecipitans ruit Oceano nox; Aut cum perculsus graviter procumbit humi bos. Cumque etiam requies rebus datur, ipfa quoque ul-
tro Carmina paulifper cursu ceffare videbis, In medio interrupta; quierunt cum freta ponti, Postquam aurae posuere, quiescere protinus ipsum Cernere erit mediisque inceptis fiftere versum. Quid dicam, senior cum telum imbelle fine ictu Invalidus iacit, et defectis viribus aeger?
Nam quoque tum versus fegni pariter pede languet; Sanguis hebet, frigent effoetae in corpore vires. Fortem autem iuvenem deceat prorumpere in arces; Evertisse domos, praefractaque quadrupedantum Pectora pectoribus perrumpere, fternere turres Ingentes, totoque ferum dare funera campo Nulla adeo yatum maior prudentia, quam se Aut premere, aut rerum pro maiestate canendo Tollere. Nunc illos animum fubmittere cernas; Verborum parcos, humilique obrepere gressu, Textaque vix gracili deducere carmina filo. Nunc illos, verbis opulentos, divite vena Cernere erit Auere, ac laxis decurrere habenis, Fluxosque, ingentesque: redundat copia laeta Ubere felici, verborumque ingruit agmen, Hibernarum inftar nivium, cum Iuppiter Alpes Frigidus aereas, atque alta cacumina vestit. Interdum vero cohibent undantia lora, Non humiles, non fublimes, media inter utrum.
que Littus arant veluti spatia, et confinia radunt: Sic demum portu laeti conduntur in alto.
![[merged small][ocr errors][merged small]](https://books.google.fi/books/content?id=wj0OAAAAIAAJ&hl=fi&output=html_text&pg=PA47&img=1&zoom=3&q=editions:HARVARD32044052938222&cds=1&sig=ACfU3U3eN-o9C0lL8_K59aiTuEMB-qg8-Q&edge=0&edge=stretch&ci=91,180,834,121)
Iamque age, iam grandes foetus, iam ducitur
aetas Ultima, turgenti filum tralucet in alvo Omnibus, accingunt alacres operique parant se. Pabula iam saturae fugiunt: nova quaerere regna Ardor agit: tollunt oculos, arrestaque terga. Omnia vestigant late loca, ficubi rami Arbutei, per quos sua pollint tendere fila; Atque novis priscos cupiunt mutare penates, Et tabulae extremis pendentes sedibus haerent. Tum famulae properare, omnes provisa parare Sarmenta, et fteriles tectis inferre genistas. lamque illae antiquas sedes supera ardua lin-
quant, Atque nova hofpitia invadant, per vimina lenta Demissae, nisi succurrat nuruum ocius omnis Hinc atque inde manus, durum miserata laborem. Ipse nam manibus secernunt grandia natu Corpora iam matura operi, iamque apta labori; Per ramosque locant arentes agmina densa. Summotas alias arcent, dum funditus omnes Corporeae excedant labes, ac, temporis orbe Perfecto, fua cuique dies exemerit omnem Alvi insincerae illuviem, purumque relinquat Lanicium, et fili tralucens simplicis aurum. Sic ubi mitefcunt pendentes vitibus uvae, Paulatim liquor ille intus rarefcit, et aureus Accedit color, elucent purissima musta. Tum demum tabulis passim farmenta relictis Complerunt omnes, perque atria virgea laetae Exercentur, et effundunt quaefita per aevum Stamina, dites opes uteri, suspensaque densos Fila regunt inter ramos, atque ordine ducunt. Mille legunt releguntque vias, atque orbibus orbes
« EdellinenJatka » |