Sivut kuvina
PDF
ePub

Gratius

Falifkus.

Gratius
Falistus.

Ein römischer Dichter, dessen unter allen alten Schriftftellern bloß Ovid in dem lehten Briefe des vierten Buchs der während seiner Verbannung geschriebenen roetischen Episteln gedenkt, wenn man nicht eine Stelle beim Manis lius (L. II. v. 43. M.) auf ihn deuten will. Sein Gedicht von der Jagd, Cynegetikon, ist mehr erzählend als didak risch, und wurde erst im sechszehnten Jahrhundert von dem berühmten Sannazaro in Frankreich wieder aufgefunden, und beim Aldus zu Venedig durch einen Schlesier, Georg. Logus zuerst herausgegeben. Den nåmlichen Gegenstand bearbeitete in der Folge LTemesian; aber mit weniger Kor: rektheit und Eleganz, obgleich der griechische Dichter, Oppian, beide übertraf. Gratius hat besonders den Fehler, daß er sich bei der eingewebten Fabelgeschichte zu lange vers weilt. Hier ist der Anfang seines Gedichts:

CYNEGETICON, v. 1-126.

Dona cano Divâm, laetas venantibus artes,
Aufpicio, Diana, tuo. Prius omnis in armis
Spes fuit, et nuda filvas virtute movebant
Inconfulti homines; vitaque erat error in omni.
Poft alia propiore via, meliusque profecti,
Te fociam, Ratio, rebus fumfere gerendis.
Hinc omne auxilium vitae, rectusque reluxit
Ordo; et contiguas didicere ex artibus artes
Proferre. Hinc demens cecidit violentia retro.
Sed primum aufpicium Deus artibus, altaque cir-

[ocr errors]

cum

Firmamenta dedit. Tum partes quisque fecutus
Exegere fuas, tetigitque induftria finem.
Tu trepidam bello vitam, Diana, ferino,
Qua primum quaerebat opem, dignata repertis
Protegere auxiliis, urbemque hac folvere noxa.
Afcivere tuo comites fub nomine Divae,

[blocks in formation]

Gratius Centum omnes nemorum, centum de fontibus Falistus.

omnes

Naiades, et Latii cultor qui Faunus amoeni;
Maenaliusque puer, domitrixque Idaca leonum
Mater, et inculto Sylvanus termite gaudens.
His ego praefidibus noftram defendere fortem
Contra mille feras, et non fine carmine, nifus,
Carmine et arma dabo venanti, et perfequar ar-

tem

Armorum; caffesque, plagarumque ordiar aftus.

Prima iubent tenui nafcentem iungere filo Limbum, et quadruplices tormento adftringere lim

bas.

Illa operum patiens, illa ufus linea longi.
Tunc ipfum medio caffem qui nafcitur ore,

Per fenos circum usque finus laqueabis, ut omnem
Concipiat tergo, fi quisquam eft plurimus ho-
ftem.

Et bis vicenos fpatium praetendere paffus
Rete velim, plenisque decem confurgere nodis.
Ingrati maiora finus impendia fument.
Optima Cinyphiae, ne quid contere, paludes
Lina dabunt; bonus Aeoliae de valle Sibyllae
Foetus, et aprico Tuscorum ftupea campo
Meffis, contiguum forbens, de flumine rorem,
Qua cultor Latii per opaca filentia Thybris
Labitur, inque finus magno venit ore marinos
At contra noftris imbellia lina Falifcis
Hifpanaeque alio fpectantur Saetabis ufu,
Vix operata fuo facra ad Bubastia lina
Velatur fonipes aeftivi turba Canopi.
Ipfe in materia damnofus candor inerti
Oftendit longe fraudem, atque exterruit hoftes.
At pauper rigui cuftos Alabandicus horti
Cannabias nutrit filuas, quam commoda noftro
Armamenta operi: grauis eft tutela fed illis,
Tu licet Haemonios includas fentibus urfos.
Tantum ne fubeat vitiorum peffimus humor,
Ante cave: non eft humentibus ufus in garmis;

Nulla

Gratius Falistus.

Nulla fides. Ergo, feu preffa flumina valle
Inter opus, craffaeque malum fecere paludes
Sive improvifus coelo perfuderit imber:
Illa vel ad flatus Helices oppande ferenae.
Vel caligineo laxanda reponito fumo.
Idcirco et primas linorum tangere inefles
Ante vetant, quam maturis adcenderit annum
Ignibus, et claro Pleias fe prompferit ortu.
Imbiberit, tanto defpondet longius ufu,
Magnum opus, et tangi, nifi cura vincitur impar.
Nonne vides, veterum quos prodit fabula rerum,
Semideos? Ili aggeribus tentare fuperbis
Ire freta; et matres aufi tractare deorum,
Quam magna mercede meo fine munere filvas
Impulerint. Flet adhuc et porro flebit Adonim
Vieta Venus, ceciditque fuis Ancaeus in armis
Ut praedexter erat geminisque fecuribus ingens
Ipfe deus, cultorque feri Tyrinthius orbis
Quem mare, quem tellus, quem praeceps ianua Di
tis,

Omnia tentantem, qua laus erat obuia, passî,
Hinc decus et famae primum patravit honorem.
Exige, fi qua meis refpondet ab artibus ergo
Gratia, quae vires fallat collata ferinas.

Sunt, quibus immundo decerptae vulture plus

mae

Inftrumentum operis fuit, et non parva facultas.
Tantum inter nivei iungantur vellera cygni:,
Et fatis armorum eft. Haec clara luce corufcant
Terribiles fpecies: ab vulture dirus avaro
Turbat odor filvas, meliusque alterna valet res.
Sed quam clara tuis et pinguis pluma fub armis
Tum mollis tactu, et non fit creberrima nexu,
Ne reprenfa fuis properantem linea pinnis
Implicet, atque ipfo mendofa coarguat ufu.

Hic magis in cervos valuit metus. Aft ubi len

tae

Interdum Libyco fucantur Sandyce pinnae,
Linesque exftructis lucent anconibus arma,
Rarum, fi qua metus eludat bellua, falfos.

$ 4

Nam

יג.

1

1

Nam fuit et laqueis aliquis curracibus ufus: Gratius. Falistus. Cervino iuffere magis contexere nervo, Fraus reget infidias, habitu mentita ferino. Quid, qui tentatus iligno robore claufit Venator pedicas? quum diffimulantibus armis Saepe habet imprudens alieni lucra laboris. O felix, tantis quem primum induftria rebus. Prodidit auctorem! Deus ille an proxima Divos Mens fuit, in caecas aciem quae magna tenebras

[ocr errors]

Egit, et ignarum perfudit lumine vulgus?
Dic age Pierio (fas eft) Diana, miniftro.
Arcadium ftat fama lenem, quem Menalus altor
Et Lacedaemoniae primum vidiftis Amyclae
Per non adfuetas metantem retia valles,
Dercylon. haud illo quisquam fe iuftior egit,
Aut fuit in terris divûm obfervantior alter.
Ergo illum primis nemorum Deo finxit in an-
nis,

Auctoremque operi dignata infcribere magno,
Iuifit adire fuas, et pandere gentibus artes.

Ille etiam valido primus venabula dente
Induit: et proni moderatus vulneris iram
Omne moris excepit onus. Tum stricta verutis
Dentibus et geminas fubiere haftilia furcas.
Et quidem totos clauferunt enfibus orbes,
Ne ceffaret iners in vulnere maffa ferino
Blandimenta vagae fugies novitatis; ibidem
Exiguo nimiove nocent; fed lubricus errat
Mos, et ab expertis feftinant ufibus omnes.
Quid, Macetûm immenfos libeat fi dicere con-
tos,

Quam longa exigui fpicant haftilia dentes?
Aut contra ut tenero deftrictas cortice virgas
Praegravat ingenti pernix lucania cultro!
Omnia tela modi melius finxere falubris.
Quo circa et iaculis habilem perpendimus ufum:
Neu leve vulnus eat, neu fit brevis impetus illi.
Ipfa arcu Lyciaque fuas Diana pharetra

Ar

1

Armavit comites; ne tela relinquite Divae,

Gratius

Magnum opus et volucres quondam fecere fagittae. Salistus.

Difce agedum et validis delectum haftilibus omnem.

Plurima Threicii nutritur vallibus Hebri

Cornus, et umbrofae Veneris per litora myrtus
Taxique, pinusque, Altinatesque geniftae,
Et magis incomptus operae Lutofer agreftis
Termes, ab Eois defcendet virga Sabateis
Mater odorati multum pulcherrima turis
Illa fuos ufus intractatumque decorem
(Sic nemorum iuffere Deae) natalibus haurit
Arbitriis. At enim multo funt ficta labore
Cetera, quae filvis errant haftilia noftris.
Numquam fponte fua procerus ad aëra termes
Exiit, inque ipfa curvantur ftirpe genistae
Ergo age, luxuriam primo foetusque nocentes
Detrahe: frondofas gravat indulgentia filvas.
Poft ubi proceris generofa ftirpibus arbor
Se dederit, teretesque ferent ad fidera virgae,
Stringe notas circum, et gemmantes exige verfus.
His, fi quis vitium nociturus fufficit humor,
Ulceribus fluet, et venas durabit inertes.
In quinos fublata pedes haftilia plena
Caede manu, dum pomiferis advertitur annus
Frondibus, et tepidos autumnus continet imbres.
Sed cur exiguis tantos in partibus orbes

Luftramus? Prima illa canam, non ulla per artes
Cura prior, five indomitos vehementior hoftes
Nudo Marte premas, feu bellum ex arte miniftres.
Mille canum patriae, ductique ab origine mores
Cuique fua. Magna indocilis dat proelia Medus,
Magnaque diverfos extollit gloria Celtas.
Arma negant contra, Martemque odere Geloni,
Sed natura fagax: Perfes in utroque paratus.
Sunt qui Seras alant, genus intractabilis irae.
At contra faciles, magnique Lycaones armis.
Sed non Hyrcanae fatis eft vehementia genti
Tanta: fuis petiere ultro fera femina filvis.
Dat Venus adceffus, et blando foedere iungit,
Tunc et manfuetis tuto ferus errat adulter

[blocks in formation]
« EdellinenJatka »